İlişki Sorunlarının Kökeninde, Çocukluk Travmaların Yatıyor Olabilir.

Çocukluk dönemi, bir bireyin duygusal, zihinsel ve sosyal gelişiminin temel taşlarını oluşturur. Bu dönemde yaşanan deneyimler, kişinin kendine ve ilişkilere dair algılarını şekillendirir. Çocukluk travmaları, insanın, hayatında hem kendisiyle hem de başkalarıyla kurduğu ilişkileri derinden etkileyebilir.

Çocukluk Travmaları Nedir?

Çocukluk travmaları, bir çocuğun psikolojik, duygusal veya fiziksel olarak başa çıkamayacağı yoğunlukta olan ve zarar görmesine neden olan konulardır. Bunlara örnek olarak; duygusal ihmal veya sevgi eksikliği, fiziksel veya duygusal şiddet, aile içi çatışmalar, boşanma, sevilen bir kişinin kaybı, terk edilme, duygusal, fiziksel, cinsel istismar, deprem, kaza, afet vb gibi olaylar verilebilir. Tek bir defa yaşanılan olay olduğu gibi, çok defa maruz kalınan durumlar olabilir. Travma, erken yaşlarda etkilediği gibi, yetişkinlik döneminde de etkileyebilir.

Bazı kişiler, yaşadığı travmalardan daha derinden etkilenebilirken, bazıları daha dirençli olup, travmaların üstesinden gelebilirler. Bazen de ilişkide yaşanan bir olayla, çocukluk travmaları tetiklenebilir. Travmanın büyük ya da küçük olmasından ziyade, kişinin üzerindeki etkisi esas alınmalıdır.

Travmaların İlişkiler Üzerindeki Etkileri

1. Güvensizlik ve Bağlanma Sorunları

Çocuklukta ihmal veya terk edilme duygusu yaşayan bireyler, ileriki yaşamlarında güvenli bağlanma konusunda zorlanabilirler. İlişkilerinde genellikle reddedilme veya terk edilme korkusu yaşayabilirler. Bu da ya aşırı bağımlı davranışlara ya da tam tersine duygusal mesafe koymaya neden olabilir.

2. Yetersizlik ve Değersizlik Duygusu

Erken yaşlarda; aile, akran, öğretmenlerle yaşanılan bazı travmalar, kişinin kendini yetersiz veya değersiz hissetmesine yol açabilir. Bu duygular, ilişkilerde bireyin kendi ihtiyaçlarını ifade edememesi veya sürekli onay bekleyen bir tutum sergilemesiyle kendini gösterebilir.

3. Öfke ve İletişim Sorunları

Çocukluk travmaları, kişinin duygusal regülasyon becerilerini etkileyebilir. Şiddet, istismar veya terk edilme gibi travmalar, bireyin kendini ifade etme yeteneğini etkileyebilir. Bu durum, öfke patlamaları, aşırı hassasiyet ya da duygusal kopukluk şeklinde ilişkilerde kendini gösterebilir.

4. Tekrarlayan Desenler

Travma deneyimleri, yetişkinlikteki ilişkilerde, tekrarlayan olumsuz desenlere yol açabilir. Örneğin, çocuklukta ihmal edilen bir birey, yetişkinlikte de terk edilme korkusu yaşayabilir ve ilişkilerini sabote edebilir. Narsist bir ebeveyn figürüyle büyüyen çocuk, ilerleyen yaşlarda benzer bir dinamiği gördüğü partnerlere çekim hissedebilir. Aşina olduğu için çekildiği bu durum, bireyin geçmiş yaralarını bilinçsizce tekrar yaşamasına neden olabilir.

5. Özgüven Eksikliği: Aile içinde yaşanan olumsuzluklar, sürekli eleştiri almak gibi durumlar özgüveni zedeleyebilir. Başkalarıyla sıkça kıyaslanmak, yetersiz hissetmeye neden olabilir. Düşük özsaygı, başarısızlık korkusu ve yetersizlik hissi, ilişkilerde pasif veya çekingen bir tutum sergilenmesine neden olabilir.

6. İlişkilerden Kaçınma: Bazı travmalar, kişileri ilişkilerden kaçınmaya itebilir. Yakınlık kurma, kaybetme korkusu, reddedilme endişesi veya güvensizlik, ilişkilerin başlamasına veya devam etmesine engel olabilir. İlişkilerden kaçınmak da bir seçimdir ancak insan sosyal bir varlıktır, ilişkilerden kaçınmak yalnızlık duygusunu arttırır. Hayata bakışı olumsuz etkileyebilir.

İyileşme ve Dönüşüm Mümkün mü?

Çocukluk travmalarının etkileri derin olsa da, bu durum bir kader değildir. İyileşme ve dönüşüm mümkündür. İşte bazı yollar:

Farkındalık ve Kabul: Başta zor olsa da travmayı kabul etmek, güvendiği biriyle paylaşmak, yazmak kişinin taşıdığı yükü hafifletir. Farkındalık ve kabul dönüşümün ilk adımıdır.

Travmayla Yüzleşmek: Geçmiş deneyimlerle yüzleşmek ve duyguları (üzüntü, çaresizlik, kırgınlık, öfke..) sağlıklı bir şekilde ifade etmek iyileşme sürecini hızlandırabilir. Bu süreçte bir uzmandan destek almak faydalı olacaktır.

Kendini Tanımak ve Sevmek: Kendi değerlerini, potansiyelini, zaaflarını, gelişmeye açık yönlerini keşfetmek; ilişkilerde kişinin en başından kendi gibi olmasını sağlar. İnsan, önce kendinin neleri sevdiğini, nelerden rahatsız olduğunu bilmeli ki, ilişkide sınırlarını baştan belirleyebilmeli. Kendini sevmeyen, sevildiğini de hissedemez.

İçindeki Çocuğu Anlamak: İlişkilerde küsen, kırılan, öfkelenen içindeki çocuktur. İçsel çocuk çalışmaları yaparak, ihtiyaç duyulan sevgi ve güveni, kişi kendine vermeyi öğrenmeli.

İlişki Dinamiklerini Anlamak: Tekrarlayan döngüleri fark ederek, bilinçli seçimler yapmak mümkündür. Davranışları yönetmeyi öğrenerek farklı tepkiler verilebilir.

Duygusal Düzenleme Becerileri Geliştirmek: Meditasyon, nefes çalışmaları ve farkındalık gibi teknikler, bireyin duygusal tepkilerini daha sağlıklı bir şekilde yönetmesine yardımcı olabilir.

İlişkilerde Açıklık ve Sağlıklı İletişim: Kişinin partneriyle duygularını ve ihtiyaçlarını içtenlikle paylaşması, yakınlığı arttırdığı gibi, karşıdaki kişinin de açılmasını ve karşılıklı şifalanmayı getirecektir. Konuşmakta zorlanılan konularda ilişki koçluğu destekleyici olacaktır.

Kişinin kim olduğunu belirleyen geçmişi değildir. Her zaman fark edip dönüştürerek, insan kendi gerçekliğini yeniden tasarlayabilir.

Sevgi, sabır ve farkındalıkla geçmişin etkilerini aşmak, daha sağlıklı ve doyumlu ilişkiler kurmanın anahtarıdır.

*Beliz Gonca Kubat

İlişki sorunlarını fark ederek, çocukluk travmalarınla bağlantısını anlamak ve geçmişin duygusal etkilerinden özgürleşerek, nasıl daha sağlıklı ilişkiler kurabileceğine dair çalışmalar için formu doldurabilirsin.

Konu ile ilgili olarak Şemaları anlatan yazıya linkten ulaşabilirsiniz. https://goncakubat.com/kendimizle-ve-hayatimiza-girenlerle-iliskimizi-neler-etkiliyor/

İlişki sorunlarıyla çocukluk travmalarının arasındaki bağlantı: https://goncakubat.com/iliskinde-yasadigin-sorunlarla-cocukluk-travmalarinin-arasindaki-baglantinin-farkinda-misin/

İlişki sorunlarıyla birlikte diğer sorunlarının da nasıl çözüleceğine dair detaylı bilgi https://goncakubat.com/basvuru/